Komórki macierzyste z krwi pępowinowej – jak je przechowywać, do czego służą?

Komórki macierzyste z krwi pępowinowej coraz częściej są postrzegane jako szansa na zabezpieczenie przyszłości dzieci i najbliższej rodziny. Są bardzo wyspecjalizowane i mogą pomagać w terapiach ciężkich chorób. Zabieg jest nieinwazyjny i bezbolesny dla noworodka. Sprawdź, czym tak naprawdę są komórki macierzyste, pobierane z krwi pępowinowej i jak je można wykorzystać.

Coraz więcej rodziców decyduje się na przechowywanie krwi pępowinowej w banku komórek macierzystych. Według lekarzy i badaczy jest to nieoceniony skarb, który może w przyszłości uratować zdrowie lub życie dziecka oraz jego bliskich. Czym tak naprawdę są komórki macierzyste pozyskiwane z krwi pępowinowej i do czego mogą się przysłużyć?

Właściwości komórek macierzystych pozyskanych z krwi pępowinowej

Komórki macierzyste to pierwotne komórki ludzkiego organizmu, które mają wyspecjalizowane funkcje. Stanowią one początkowy etap wszystkich komórek w ciele, takich jak: komórki krwi, kostne lub tkanki nerwowej. Dają one początek nowym komórkom, z których wytwarzane są dojrzałe krwinki. W obecnych czasach pozyskuje się komórki macierzyste z 4 źródeł: szpiku kostnego, krwi pępowinowej, krwi obwodowej i tłuszczu. Ten ostatni używany jest głównie w medycynie estetycznej.

Komórki macierzyste z krwi pępowinowej są coraz częściej wykorzystywane do transplantacji, ponieważ mają lepsze zdolności regeneracyjne niż te, które pochodzą ze szpiku lub krwi obwodowej. W zależności od choroby przeszczep komórek macierzystych przeprowadza się autologicznie lub allogenicznie.

Autologiczny przeszczep komórek macierzystych polega na wykorzystywaniu komórek, które pochodzą od osoby poddawanej leczeniu. Na świecie ta metoda stanowi już ponad 60% terapii. Z kolei przeszczepy allogeniczne to te, które odbywają się za pomocą materiału od innego dawcy. Nie musi być on osobą spokrewnioną z dawcą, ponieważ komórki macierzyste rzadko są odrzucane. Niemniej jednak, przy większości chorób stosuje się autoprzeszczep, dlatego warto zabezpieczyć krew pępowinową w banku zaraz po urodzeniu dziecka.

Komórki macierzyste z krwi pępowinowej – zastosowanie w medycynie

Komórki macierzyste od ponad 20 lat stosowane są w terapiach leczenia ponad 80 chorób o ciężkim lub umiarkowanym przebiegu, których leczenie jest refundowane przez NFZ. Tego typu leczenie wdraża się zazwyczaj, gdy inne znane metody zawodzą lub nie przynoszą pożądanego skutku.

Krew pępowinowa jest obecnie uważana za najlepsze źródło komórek macierzystych, ze względu na wysoką zdolność do regeneracji i podziału komórek. Co to oznacza? Komórki te mają niezwykłe predyspozycje do namnażania się oraz przekształcania w konkretne komórki w ciele, aby zastąpić te uszkodzone. Dzięki temu, funkcje tkanek pozostają nienaruszone i następuje równowaga w organizmie.

Komórki macierzyste z krwi pępowinowej są obecnie wykorzystywane do leczenia chorób neurologicznych u dzieci, takich jak mózgowe porażenie dziecięce lub poprawy jakości życia w przypadku osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Mogą one pomóc odbudować połączenia nerwowe w mózgu oraz wzmocnić układ ruchowy i przyspieszyć rehabilitację.

Komórki macierzyste z krwi pępowinowej wykorzystuje się również w przypadku takich chorób, jak:

• białaczka,
• anemia,
• choroby krwi,
• wady serca,
• guzy czaszkowe.

Choć tego typu terapie są nadal badane, przynoszą bardzo dobre wyniki i nadzieję na lepszą przyszłość dla wielu chorych.

Pozyskiwanie komórek macierzystych z krwi pępowinowej

Procedura pozyskiwania komórek macierzystych z krwi pępowinowej jest jedyną nieinwazyjną metodą. Pobieranie ich ze szpiku lub z krwi, choć przeprowadzane w znieczuleniu, jest długotrwałe i bardziej inwazyjne. Polega na wprowadzeniu igły w tarcze biodrowe lub w żyły i odwirowywanie płynów w celu uzyskania pożądanego materiału.

Krew pępowinowa jest obecnie najlepszym źródłem komórek macierzystych. Cała procedura odbywa się tuż po porodzie i odpępnieniu: położna pobiera krew z łożyska oraz pępowiny i wraz z kawałkiem sznura pępowinowego zachowuje go w specjalnie przygotowanych kasetach. Całość materiału jedzie do banku komórek macierzystych, gdzie jest przechowywany bezterminowo w oparach ciekłego azotu, w temperaturze -196 stopni Celsjusza. W Polsce do wyboru mamy bank komórek macierzystych publiczny oraz rodzinny. Wybierając ten pierwszy, trzeba zrzec się praw do swojego materiału genetycznego. W placówkach rodzinnych krew pępowinowa przechowywana jest tylko i wyłącznie dla najbliższej rodziny.

Dowiedz się także, jaki jest koszt bankowania krwi pępowinowej.