Czym są komórki macierzyste i jakie choroby leczą?

Cennym źródłem komórek macierzystych jest krew pępowinowa. Pobiera się ją w czasie porodu. Komórki te charakteryzują zdolności do namnażania się i przekształcania w całkiem nowe komórki, które można wykorzystać w leczeniu szeregu chorób. Z tego powodu wykorzystuje się je w wielu nowoczesnych terapiach.

Bez komórek macierzystych organizm człowieka nie byłby w stanie funkcjonować. Co więcej, to właśnie one odgrywają kluczową rolę w najwcześniejszych fazach rozwoju płodu. Dzięki zdolnościom do nieograniczonej liczby podziałów mogą one tworzyć, ale też odbudowywać zniszczone bądź chore struktury.

Komórki macierzyste – co to takiego?

Ze względu na pochodzenie, komórki macierzyste można podzielić na:

• embrionalne, inaczej zarodkowe – czyli takie, które mogą dać początek każdej tkance,
• dorosłe, inaczej somatyczne – znajdują się w organizmie każdego człowieka już po urodzeniu.

Te pierwsze można uzyskać po narodzeniu dziecka z krwi pępowinowej i przechowywać w specjalnie przygotowanym do tego laboratorium. Jeśli chodzi o komórki somatyczne, są one swoistą rezerwą – uzupełniają zasoby komórek, które zostały uszkodzone lub zużyte. Każdy człowiek posiada je w swoim organizmie. Codziennie w naszym szpiku kostnym komórki macierzyste wytwarzają ponad 100 miliardów nowych krwinek niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania. Dlaczego tak się dzieje? Ciało potrzebuje cały czas nowych komórek, a niektóre z nich ze względu na budowę i ograniczone funkcje (np. komórki mięśniowe) nie mogą się powielać. Robią to za nie właśnie komórki macierzyste.

Jak przebiega ten proces? Za każdym razem, gdy komórki macierzyste ulegają podziałowi, tworzą kopie samych siebie oraz inne, bardziej wyspecjalizowane typy komórek. Dzięki temu pracują za komórki w jelitach, krwi lub mięśniach, a te z kolei potrzebują nieustannej wymiany.

Przeczytaj więcej i dowiedz się,czym są komórki macierzyste.

Terapie komórkami macierzystymi

Co się dzieje w organizmie po przeszczepieniu komórek macierzystych? Zaczynają się namnażać i nie atakują komórek biorcy, dzięki czemu organizm nie jest w stanie ich odrzucić. Ponadto, wprowadzone do organizmu są bardzo bezpieczne, ponieważ nie posiadają nośników chorób nowotworowych, takich jak uwarunkowania środowiskowe lub czynniki genowe.

Najbardziej obiecującą terapią z wykorzystaniem komórek macierzystych jest leczenie ostrych białaczek, nowotworu szpiku i układu chłonnego (np. chłoniak lub ziarnica) oraz niektórych nowotworów złośliwych (piersi, jajników, raka nerek). Są to najczęstsze i najlepiej rokujące terapie.

Aktualnie przeszczepem komórek macierzystych można leczyć takie choroby, jak:

• anemia złośliwa,
• ciężki niedobór odporności,
• osteoporoza,
• zawał serca,
• udar mózgu.

W przypadku dzieci jedną z chorób, którą leczy się z ich pomocą, jest mózgowe porażenie dziecięce. Do tej pory sprawdzono ten typ terapii na małej grupie pacjentów, lecz udowodniono, że komórki macierzyste mogą regenerować komórki pacjentów lub zastępować chore nowymi. Spowalniają również stan zapalny w tkankach nerwowych. Dzięki czemu rehabilitacja małych pacjentów przebiega o wiele szybciej.

Komórki macierzyste z krwi pępowinowej

Komórki macierzyste są bez wątpienia przyszłością medycyny. Najlepszym ich źródłem jest krew pępowinowa, która jeszcze do niedawna była utylizowana wraz z łożyskiem i pępowiną po narodzinach dziecka. Kiedy odkryto potencjał komórek macierzystych pozyskanych z krwi, zaczęto je przechowywać i wykorzystywać w leczeniu. Cała procedura odbywa się zaraz po porodzie i odpępnieniu dziecka, a więc zabieg jest neutralny i bezpieczny dla noworodka oraz mamy. Położna przyjmująca poród pobiera krew, która pozostała w pępowinie i łożysku. Taki zestaw jest zabezpieczony i oddany do laboratorium, zwanym bankiem komórek macierzystych.

Krew pępowinowa jest tam przechowywana w specjalnie przygotowanych, zamrożonych kasetach. Można ją trzymać w banku bezterminowo, a płatność jest podzielona na etapy i może być regulowana w wariancie miesięcznym. Warto zainwestować w przechowywanie krwi pępowinowej, ponieważ zawarte w niej komórki macierzyste mają największą zdolność do namnażania. W dodatku mogą być wykorzystywane do leczenia całej rodziny.