Zastosowanie komórek macierzystych z krwi pępowinowej

Krew pępowinowa niegdyś utylizowana, dziś niesie ze sobą niesamowite korzyści w medycynie nowoczesnej. Pozyskiwane z niej komórki macierzyste mają najlepsze zdolności do namnażania się, a więc mogą być skuteczne w terapiach ciężkich chorób. Jak przebiega procedura i do czego można zastosować krew pępowinową?

Komórki macierzyste znalazły swoje zastosowanie w nowoczesnej medycynie i mają ogromny potencjał leczenia wielu ciężkich chorób. Pozyskiwane z krwi pępowinowej komórki macierzyste mają największy potencjał i mogą pomagać w terapii każdego członka rodziny. Jak je przechowywać i w których chorobach są pomocne?

Czym jest krew pępowinowa?

Krew pępowinowa, a dokładnie wyizolowane z niej komórki macierzyste, mogą być użyte w terapii wielu schorzeń, nie tylko członków rodziny dawcy. Komórki macierzyste nie wymagają dużej zgodności tkankowej w układzie HLA tak jak w przypadku nerki lub innego organu. Ich źródłem jest nie tylko krew pępowinowa, ale również krew obwodowa lub szpik kostny. Naukowcy twierdzą jednak, że komórki macierzyste pozyskiwane z krwi pępowinowej są najbardziej cenne i skuteczne, ponieważ mają potencjał w leczeniu wielu ciężkich chorób. Dzięki nim można odbudować m.in. układ odpornościowy, pomóc zwalczyć raka, Alzheimera lub porażenie mózgowe.

Pobranie krwi pępowinowej jest nieinwazyjne i bezpieczne dla dziecka. Cała procedura odbywa się już po narodzinach i przecięciu sznura pępowinowego. Położna pobiera krew z pępowiny oraz ewentualnie łożyska, po czym zabezpiecza materiał w specjalnie przeznaczonym do tego zestawie. Następnie, pozyskane komórki macierzyste są przechowywane w laboratorium w temperaturze -196 stopni w oparach ciekłego azotu. Jest to procedura bezterminowa – najstarsze wykorzystane w ten sposób komórki w leczeniu terapii miały ponad 20 lat!

W Polsce istnieją dwa rodzaje banków komórek macierzystych – publiczne oraz rodzinne. Podczas gdy w bankach rodzinnych materiał przeznaczony jest do użytku osób spokrewnionych z dawcą, z banków publicznych mogą korzystać chorzy na całym świecie, stąd w przypadku tych drugich konieczne jest zrzeczenie się prawa do materiału biologicznego.

Zastosowanie komórek macierzystych z krwi pępowinowej

Komórki macierzyste z krwi pępowinowej różnią się od zwykłych tym, że mają zdolność do wielokrotnego podziału i tworzenia każdego rodzaju innych komórek, w tym także komórek systemu odpornościowego. To znaczy, że potrafią wymieniać stare i zniszczone komórki na nowe. Dzięki temu mogą mieć zastosowanie w leczeniu chorób nowotworowych, w tym białaczki, nawet o ciężkim przebiegu. Pozyskiwane z krwi pępowinowej mogą przysłużyć się w przyszłości do ratowania zdrowia i życia całej rodziny. Są one dużo bardziej jakościowe i uniwersalne niż te pobrane ze szpiku, ponieważ nie potrzeba tutaj pełnej zgodności genetycznej. Choroby, które leczy się obecnie komórkami macierzystymi:

• choroba Alzheimera,
• białaczka,
• urazy rdzenia kręgowego,
• choroba Parkinsona,
• ciężka, przewlekła anemia,
• osteoporoza,
• oparzenia,
• choroby rogówki,
• niektóre wady serca i przyspieszenie powrotu do zdrowia po udarze mózgu.

Badacze widzą duży potencjał, a lekarze raportują bardzo obiecujące wyniki leczenia wymienionych chorób komórkami macierzystymi.

Najnowsze badania potwierdzają również, że zdeponowana w banku krew pępowinowa daje niezwykłe rezultaty w leczeniu mózgowego porażenia dziecięcego lub poprawie jakości życia w przypadku osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu.* Od kilku lat w Warszawie przeprowadzane są terapie z chorymi dziećmi, które dzięki przeszczepowi komórek macierzystych z własnej krwi pępowinowej poprawiły swoje funkcje ruchowe. W dodatku udowodniono, że komórki macierzyste mogą z sukcesem odbudowywać połączenia w mózgu i usprawniać układ nerwowy.

Dowiedz się więcej, w jakim celu pobiera się komórki macierzyste?

Źródła komórek macierzystych

Prócz krwi pępowinowej, komórki macierzyste można znaleźć również w organizmie dorosłych i są to, tak zwane, komórki somatyczne. Stanowią one od 8 do 10% wszystkich komórek i występują głównie w krwi obwodowej, szpiku kostnym i tkance tłuszczowej. Niemniej jednak te pobrane z krwi pępowinowej mają wielokrotnie większy potencjał do namnażania się i regenerowania. Ponadto, jest to jedyna nieinwazyjna metoda. Dlaczego? Pobieranie komórek macierzystych ze szpiku odbywa się poprzez wielokrotne nakłuwanie talerzy kości biodrowych, po czym materiał oczyszczany jest w specjalnej maszynie separującej komórki. Z kolei komórki macierzyste z krwi obwodowej pozyskuje się poprzez pobranie ich z żył łokciowych. Taki zabieg trwa do kilku godzin i jest powtarzany, aby uzyskać jak najwięcej materiału.

Komórki macierzyste można również uzyskać z tłuszczu. Na chwilę obecną używa się ich w terapiach medycyny estetycznej, takich jak modelowanie ciała lub wypełnianie zmarszczek. Niemniej jednak pierwsze testy laboratoryjne wykazały, że mogą być w przyszłości pomocne również przy leczeniu mózgowych porażeń.

*m.in. Program Podań Krwi Pępowinowej Dla Rozwoju Mózgu, Program Leczniczy Grupy FamiCord