Rodzinne banki komórek macierzystych to instytucje prywatne. Choć działają tak samo jak banki publiczne, krew magazynowana w nich jest do dyspozycji wyłącznie dawcy i jego bliskiej rodziny. Może on z niej skorzystać w każdej chwili, co stanowi pewnego rodzaju polisę na przyszłość. Jeśli ktoś chce stać się klientem banku rodzinnego, musi wybrać jedną z dostępnych placówek, a następnie podpisać z nią umowę, która opiewa na określone wynagrodzenie. Koszt bankowania krwi pępowinowej jest zależny od banku.
Pobranie oraz proces przechowywania komórek przebiegają tak samo jak w banku publicznym. Zestaw pobraniowy dostarczany jest rodzicom, ci zaś zawożą go do szpitala w momencie rozpoczęcia się akcji porodowej. Pobrania dokonuje przeszkolona położna. Pozyskany materiał biologiczny przekazuje się osobie upoważnionej przez bank do jego odbioru. Zgromadzone komórki są transportowane do laboratorium, tam badane i przygotowywane do zamrażania.
W Polsce działa kilka firm, które oferują usługę rodzinnego bankowania . Są to:
Jak wybrać bank rodzinny?
Opracowaliśmy 4 proste zasady, które mogą pomóc w wyborze rodzinnego banku komórek macierzystych. Dzięki temu macie Państwo szansę zweryfikować, czy wybrana placówka zasługuje na zaufanie.
Umowa powinna być jawna i łatwo dostępna na stronie internetowej banku bądź przesłana wcześniej przez jednego z konsultantów. Warto sprawdzić też bank od strony formalnej, jego nazwę, włożony kapitał oraz kompetencje osób, które są uprawnione do podpisywania umów z ramienia placówki. Jeśli coś budzi Państwa wątpliwości, koniecznie żądajcie wyjaśnień i niczego nie podpisujcie.
Reklamom nie należy ufać, dlatego warto żądać dokumentów i dowodów na temat działania placówki. W Polsce funkcjonuje obecnie kilka podmiotów, które oferują pobrania krwi pępowinowej. Część z nich to pośrednicy, niedysponujący własnymi laboratoriami ani fachowym personelem i odpowiednim zapleczem. Ich celem jest wyłącznie sprzedaż usług. Czasem mają słabe doświadczenie. Cechuje ich niekiedy też brak specjalizacji czy akredytacji, stąd konieczność dokładnego zweryfikowania wiarygodności. Obecnie tylko jeden bank ma udokumentowane osiągnięcia w tej dziedzinie.
Pobranie i zbadanie krwi pępowinowej jest wydatkiem podzielonym na kilka etapów. Pierwszy z nich to płatność jednorazowa, której koszt wynosi od 250 do 450 złotych i obejmuje zakup zestawu pobraniowego, transport materiału oraz jego wstępną preparatykę. Opłatę uiszcza się przed porodem. Kolejny wydatek to kwota od 2500 zł, płatna w dwa miesiące po porodzie, do czasu pierwszych urodzin dziecka. Jest to koszt zbadania pozyskanego materiału, preparatyki oraz zamrożenia. Ta kwota może być zapłacona jednorazowo lub rozbita na 10 płatności miesięcznych w kwocie 250 zł. Potem rodzice są zobligowani uiszczać abonament. Dokonywanie opłat powinni rozpocząć tuż po pierwszych urodzinach dziecka. Jego koszt wynosi od 50 do 70 zł miesięcznie, w zależności od wybranego wariantu bankowania komórek macierzystych.
Finansowanie tego rodzaju usług musi być jasne i zrozumiałe dla klienta. Jeśli placówka nie potrafi rozwiać wątpliwości rodzica, udziela sprzecznych informacji lub ma problem z wytłumaczeniem zasad funkcjonowania, lepiej poszukać innej.
Na co należy zwrócić uwagę przy wyborze rodzinnego banku krwi pępowinowej?
Bank rodzinny powinien mieć własne, w pełni wyposażone laboratorium preparatyki, przeszkolony personel oraz odpowiednie zaplecze. Najważniejszym elementem są kriostaty, które służą do przechowywania komórek macierzystych. Zwróćmy zatem uwagę, czy placówka oferująca usługę nie jest jedynie pośrednikiem sprzedaży usług.
Pracownikami banku powinny być osoby z doświadczeniem. Najlepiej, gdy są wśród nich lekarze, z którymi rodzice mogą skontaktować się w przypadku choroby dziecka. Ważną rolę odgrywają również wykwalifikowani konsultanci medyczni, mogący osobiście spotkać się z rodzicami. Doświadczenie tych osób w przeszczepianiu komórek macierzystych na pewno wzbudzi większe zaufanie klienta w stosunku do placówki.
Warto wybrać bank mogący pochwalić się sukcesami w zakresie przeszczepień krwi, która była przez niego pobrana i przechowywana.
Bank komórek macierzystych musi mieć pozwolenie na prowadzenie działalności od Ministerstwa Zdrowia**. Część placówek ma też dodatkowe certyfikaty oraz akredytacje, co zwiększa ich prestiż. Jedne z ważniejszych akredytacji to: AABB (American Association of Blood Banks*) oraz Netcord. Koniecznie zapytaj o nie w wybranym przez siebie banku.
Obowiązkiem banku jest przekazanie klientom informacji na temat badań, które będą przeprowadzane na pobranej krwi pępowinowej. Ich lista powinna znaleźć się na umowie. Te badania to:
Porównanie banków
Źródła:
www.pbkm.pl
www.bank.diag.pl
www.progenis.pl
www.novumbank.com
Podstawy prawne
Podstawą prawną działania banków krwi pępowinowej w Polsce jest „Ustawa o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu tkanek, komórek i narządów” (wraz z późniejszymi zmianami), czyli tzw. ustawa transplantacyjna, która weszła w życie w styczniu 2006 roku. Organem administracji państwowej sprawującym nadzór nad bankami tkanek, w tym także nad bankami krwi pępowinowej, jest Krajowe Centrum Bankowania Tkanek i Komórek.
Ustawy (do pobrania):
Ustawa transplantacyjna z dn. 1.07.2005r.
Ustawa o zmianie ustawy transplantacyjnej z 17.07.2009
Dyrektywy europejskie (do pobrania):
Dyrektywa Komisji 2004/23/WE
Dyrektywa Komisji 2006/17/WE
Dyrektywa Komisji 2006/86/WE
* American Association of Blood Banks
** Ministerstwo Zdrowia